Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың 2025 жылды «Жұмысшы мамандықтар жылы» деп жариялауы – ел дамуының жаңа кезеңін айқындаған стратегиялық шешім болды. Ел экономикасының тұрақты дамуы, өндіріс қуатының артуы мен халықтың әл-ауқаты ең алдымен еңбек адамының еңбегіне, яғни жұмысшы мамандық иелерінің кәсіби шеберлігіне байланысты. Сондықтан бұл шешім қоғамдағы еңбек мәдениетін жаңғыртып, жастарды нақты мамандық игеруге бағыттайтын маңызды бастама болып отыр.
Түркістан облысында осы бағыттағы міндеттерді жүзеге асыру мақсатында жүйелі жұмыстар қолға алынған. Облыс әкімі Нұралхан Көшеров Мемлекет басшысының тапсырмаларын орындау аясында өңірдегі кәсіптік-техникалық білім беру жүйесін жетілдіру, еңбек нарығына қажетті мамандарды даярлау және жұмысшы кадрлардың мәртебесін көтеру бағытында атқарылып жатқан және жоспарланған жұмыстарды баяндады.
Бүгінде облыс көлемінде 50 колледж жұмыс істейді. Онда 45 450 студент 84 түрлі мамандық бойынша білім алуда. Оның ішінде 33 колледж нақты жұмысшы мамандықтарына бағытталған, бұл оқу орындарында 16 мың студент өндіріс, құрылыс, энергетика, ауыл шаруашылығы және техникалық қызмет көрсету салаларында білім алып жатыр. Мұның барлығы өңірдің экономикалық сұранысын қамтамасыз ететін кадрлық әлеуетті қалыптастыруға бағытталған.
2024–2025 оқу жылына облыстағы колледждерге 15 525 мемлекеттік тапсырыс бөлінген. Оның 8 678-і немесе 55,9 пайызы – жұмысшы мамандықтарына берілді. Бұл соңғы жылдары алғаш рет техникалық бағыттағы мемлекеттік гранттардың жалпы көлемнің жартысынан астамын құрап отырғанын көрсетеді. Сондай-ақ жаңа оқу жылында қосымша 9 600 студент жұмысшы мамандықтары бойынша мемлекеттік тапсырысқа ие болып, тегін білім алу мүмкіндігіне ие болды. Облыс әкімі Нұралхан Көшеровтің айтуынша, бұл көрсеткіш өңірдегі еңбек нарығын сапалы мамандармен қамтамасыз етуге және жастардың нақты мамандық таңдауға деген ынтасын арттыруға зор ықпал етеді.
«Біз қазір техникалық және жұмысшы мамандықтарына ерекше мән беріп отырмыз. Өңірдің дамуы, жаңа өндірістердің іске қосылуы, ауыл мен қалалардың әлеуметтік инфрақұрылымының жаңаруы – барлығы білікті жұмысшы кадрлардың еңбегіне тікелей байланысты. Президенттің тапсырмасына сай біз кадр даярлау ісін экономикалық сұранысқа бейімдеп отырмыз», – деді Нұралхан Көшеров.
Түркістан облысында алдағы жылдары іске асырылатын ірі инвестициялық жобалар бойынша 2 290 жұмысшы мамандығына қажеттілік бар екені анықталған. Осыны ескере отырып, 2025 оқу жылында бітіруші 8 364 студент нақты осы өндірістік жобаларға бағытталуда. Бұл – оқу бітірген жастардың жұмысқа орналасу мүмкіндігін арттырып, кадр тапшылығын азайтуға бағытталған тиімді шешім.
Сонымен қатар өңірде жаңа инвестициялық жобаларға байланысты 11 мамандық бойынша кадр тапшылығы айқындалған. Бұл негізінен агроөнеркәсіп, энергетика, құрылыс және техникалық қызмет көрсету салаларына қатысты. Осы мамандықтар бойынша лицензия алу және оқу бағдарламаларын жаңарту жұмыстары басталды. Колледждердің материалдық-техникалық базасы жаңартылып, өндірістік зертханалар мен симуляциялық кабинеттер ашылуда. Бұл студенттердің заманауи құрал-жабдықтармен жұмыс істеу дағдыларын қалыптастырып, бәсекеге қабілетті маман болып шығуына жол ашады.
Қазіргі таңда облыста 34 колледж дуальді білім беру жүйесін енгізген. Бұл жүйе бойынша студенттер аптаның үш күнін өндіріс орнында өткізіп, тәжірибе жинайды. Колледждер мен кәсіпорындар арасында 120-дан астам ынтымақтастық туралы келісім жасалған. Мұндай тәжірибеге негізделген оқыту тәсілі жастардың оқу бітірген соң еңбек нарығына бейімделуін жеңілдетіп, олардың кәсіби деңгейін арттырады.
Президент бастамасы бойынша 2025 жылы елімізде жұмысшы мамандықтарының мәртебесін арттыруға арналған түрлі шаралар өтеді. Түркістан облысында да осы бағытта бірқатар жобалар жүзеге асырылады. «Мамандық таңдау – өмір таңдауы» атты аймақтық бағдар беру кампаниясы, WorldSkills Turkistan – 2025 чемпионаты, колледж студенттерінің қатысуымен еңбек фестивальдері мен шеберлік байқаулары ұйымдастырылмақ. Ауыл мектептерінде жұмысшы мамандықтарының маңызын түсіндіретін арнаулы сабақтар өткізу де жоспарланған. Бұл шаралар жастардың техникалық және кәсіби бағыттарға қызығушылығын арттыруға мүмкіндік береді.
Облыс басшысының айтуынша, Түркістан өңірінде индустриялық және аграрлық бағыт қатар дамып келеді. Алдағы жылдары индустриялық аймақтар мен агрокластерлерде 50-ден астам жаңа жоба іске қосылып, 5 мыңға жуық жаңа жұмыс орны ашылады. Сол себепті колледждер осы жобаларға қажетті мамандықтар бойынша оқыту бағдарламаларын бейімдеуде. Түркістан индустриялық колледжі құрылыс және дәнекерлеу саласына, Шардара аграрлық-техникалық колледжі суармалы егіншілік пен агротехникаға, Жетісай политехникалық колледжі электр энергетикасы мен машина жасау бағытына мамандануда.
Алдағы үш жылда облыстағы барлық колледждердің материалдық-техникалық базасын толық жаңарту көзделген. 20 колледж халықаралық аккредитациядан өтеді, 10 мыңнан астам студент дуальді оқыту жүйесіне тартылады, ал жұмысшы мамандықтарын бітірген түлектердің 80 пайызы тұрақты жұмысқа орналасады деп жоспарлануда.
«Жұмысшы мамандықтарының беделін көтеру – бұл тек экономикалық қажеттілік емес, ұлттың еңбек мәдениетін қалыптастырудың жолы. Біз өңірдің кадрлық әлеуетін жаңа деңгейге шығарып, жастардың нақты еңбекке бейімделуін жалғастырамыз», – деді облыс әкімі Нұралхан Көшеров.
Қорыта айтқанда, Түркістан облысында Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың «Жұмысшы мамандықтар жылы» бастамасы нақты нәтижелер беріп отыр. Өңірде 50 колледжде 45 мыңнан астам студент білім алуда, олардың жартысынан көбі жұмысшы бағытындағы мамандықтарды меңгеріп жатыр. 2024–2025 оқу жылында мемлекеттік тапсырыстың 55,9 пайызы осы бағытқа бөлінді. Сонымен қатар жаңа оқу жылында қосымша 9 600 студент жұмысшы мамандықтары бойынша мемлекеттік грант иегері атанды.
Облыста іске асырылатын ірі жобалар бойынша 2 290 жұмысшы мамандығына қажеттілік бар. Осыған сәйкес, 2025 жылы бітіруші 8 364 студент осы жобаларға бағытталуда. Ал 11 мамандық бойынша анықталған тапшылықты жою үшін агроөнеркәсіп, энергетика және құрылыс салаларына лицензия алу және жаңа оқу бағдарламаларын енгізу жұмыстары жалғасуда.
Жаңа инвестициялық жобалар, дуальді білім беру жүйесін кеңейту және материалдық базаны жаңарту өңірдің тұрақты дамуына серпін беріп отыр. Президент Жолдауы мен елдің стратегиялық мақсаттарына сәйкес Түркістан облысы еңбек адамының мәртебесін көтеру, нақты мамандық иелерін даярлау және аймақ экономикасын дамыту бағытында жүйелі жұмыстарды жалғастыра береді.