Құрметті Шымкент қаласының тұрғындары мен қонақтары!
Сіздерге Шымкент қалалаық полиция департаменті Әл-Фараби аудандық полиция басқармасы ескертеді!
Интернет алаяқтықтан сақ болудың негізгі кеңестері
1. Жеке ақпаратты қамқорлықпен қорғаңыз
• Құпия деректерді (жеке куәлік, банк шоты, құпия сөздер) оңай бермеңіз. Сұрау күмәнді болса — деректерді бермей, ресми мекемемен тікелей байланысыңыз.
• Сенікі емес хабарламаларға жауап бермеңіз және сілтемелерді баспауға тырысыңыз.
2. Желілік байланысқа және құрылғыларыңызға күтім жасаңыз
• Ашық (қорғалмаған) Wi-Fi-ге қосылмаңыз. Қажет болса — VPN құралдарын пайдаланыңыз.
• Компьютеріңіздің антивирус және брандмауэр бағдарламаларын орнатып, үнемі жаңартып отырыңыз.
3. Күшті құпия сөздер және аутентификация
• Әртүрлі аккаунттарда бірегей, күрделі құпия сөз қолдану және оларды тұрақты жаңартып тұру — өте маңызды.
• Екі кезеңді идентификация (2FA) пайдаланыңыз — мысалы, SMS немесе арнайы қосымша арқылы қосымша тексеру.
4. Фишинг (ақшалай алдау) және жалған сайттарға назар аударыңыз
• Эмейл немесе мессенджерде келген сілтемелерге абай болыңыз: түпнұсқа сайттардың ұқсастарымен қателіспеу үшін URL мекенжайды мұқият тексеріңіз — “https://” және 🔒 белгісі бар екеніне көз жеткізіңіз.
• Phishing шабуылдары — кең таралған және есептелген жоғары тиімді социалды инженерия тәсілі.
5. Қаржылық бақылау және алаяқтықты анықтау
• Банктік қызметтер мен хабарламаларды сенімді тексерілген нөмірлер арқылы және мұқият бақылау маңызды.
• Есепшоттарды, шоттарды үнемі қарап, күмәнді операция пайда болса — дереу банкке хабарласыңыз.
• Сенімсіз сайттардан сатып алмаған дұрыс — әсіресе “өте арзан” немесе жалған «рессми» белгілер көрсететін ұсыныстардан сақ болыңыз.
6. Жаңа алаяқтық әдістері мен ди́житал тұтқындау (digital arrest)
• Кейбір интернет алаяқтары өзін құқық қорғау органы ретінде таныстырады — мұндай жағдайдан сақ болыңыз. Кез келген күмәнді жағдайда ресми ұйымдардың байланыс нөмірлеріне хабарласыңыз.
• Интернет алаяқтықтың алдын алуға бағытталған SCAM әдісі бар: S — сақ бол (Stingy with info), C — бақылау (Check accounts), A — сұрап біліңіз (Ask credit report), M — мұқият бол (Maintain records).
Әл-Фараби аудандық полиция басқармасы интернет алаяқтықтан сақ болуға шақырады
