Отырар ауданы, Балтакөл ауылында өткен «Отбасы құндылығы» тақырыбындағы кездесу қазіргі қоғамның маңызды мәселелерінің бірі — жастардың отбасылық өмірге дайындығын арттыруға арналған іс-шара болды. Отырар ауданы әкімдігінің ішкі саясат бөлімінің «Жастар ресурстық орталығы» КММ-нің инспекторы Б.Сартпаев ұйымдастырған бұл кездесу жастарға отбасылық өмір мен неке институтының мәнін түсіндіріп, олардың саналы шешім қабылдауына ықпал етуді мақсат еткен.
Қазіргі таңда отбасы құру, ерлі-зайыпты болу, өмірлік серіктес таңдау көптеген жастар үшін үлкен қиындық туғызады. Бұл жағдайдың басты себебі — қоғамдағы құндылықтар мен көзқарастардың өзгеруі. Батыс мәдениетіндегі азаматтық неке мен жеке өмір салтын қолдау дәстүрлері біздің жастарға әсер етті. Әрине, өз бетінше өмір сүрудің мүмкіндігі жастарды өз қалауларын қанағаттандыруға итермелесе де, ол отбасылық құндылықтарды түсінбеушілікке әкеліп соғуда.
Отбасылық өмірге дайындық — бұл тек жұбайлар арасында болатын қарым-қатынас емес, ол адамның психологиялық, әлеуметтік және рухани тұрғыдан жетілуін қажет ететін күрделі процесс. Жастарды саналы түрде отбасылық өмірге дайындаудың маңызы өте зор. Осы орайда, тәрбиенің басты мақсаты — жастардың өмірге жауапкершілікпен қарап, тек өз өмірін ғана емес, болашақ ұрпағын да ойлай алатын деңгейде болуына ықпал ету. Бұл үшін жастарға дұрыс бағыт-бағдар беріп, оларды шынайы өмірдің қыр-сырымен таныстыру керек.
Отбасы тек жеке адамдардың қарым-қатынас орны ғана емес, ол мемлекеттің негізі әрі тұрақтылығының кепілі. Күшті және берік отбасы — берік қоғамның кепілі. Әр елде мемлекеттің дамуы мен гүлденуі оның азаматтарының моральдық, рухани құндылықтарына негізделеді. Біздің қоғамда да отбасындағы бірлік пен тыныштық, өзара сыйластық пен қолдау жастардың жеке өміріне ғана емес, бүкіл елдің болашағына әсер етеді. Жас ұрпаққа осы құндылықтарды жеткізу, олардың дұрыс таңдаулар жасауына көмектесу — қоғам алдындағы басты міндеттердің бірі.
Сонымен қатар, жастарға өз-өздерін тануға, тұлғалық және рухани дамуға мүмкіндік беретін кездесулердің маңызы зор. Олардың бойында отбасылық өмірге деген жауапкершілік сезімін қалыптастыру, некенің тек заңды тіркеу ғана емес, шынайы махаббат пен құрметке негізделетінін түсіндіру өте маңызды. Жасөспірімдер мен жастардың бұл тақырыпты терең түсінуі, өздерінің болашақта жақсы жар, жақсы әке, жақсы ана болуға дайын болуын қамтамасыз етеді.
Өз кезегінде, әрбір жас буын ұрпақтың саналы және тәрбиелі болуы қоғамның алға басуына ықпал етеді. Сол себепті, осындай кездесулер мен тренингтердің жастарға психологиялық тұрғыдан дайын болуға көмектесетін маңызды рөл атқаратыны сөзсіз. Тек осылайша, олар өздерінің жеке өмірінде ғана емес, жалпы қоғамда да үйлесімді, жауапты және саналы тұлға ретінде қалыптасады.
Сондықтан «Отан — отбасынан басталады» деген даналық сөзді әрқашан есте ұстауымыз керек. Отбасында қалыптасқан құндылықтар мен тәрбие арқылы біз қоғамның болашағына ықпал етіп, еліміздің жарқын болашағын қалыптастыруға өз үлесімізді қосамыз. Жастарды өз-өзін танып, жауапкершілік сезімін арттырып, өмірдің әр саласына саналы көзқараспен қарауға тәрбиелеу арқылы біз отбасымызды және қоғамымызды нығайта аламыз.
Жастарды отбасы құруға дайындықтың психологиялық аспектісі де айрықша мәнге ие. Қазіргі таңда қоғамда жеке өмір мен еркіндікке деген көзқарас басым. Бұл, әрине, жастар үшін өз қалауын жүзеге асыруға мүмкіндік береді, бірақ отбасы мен неке институтының жауапкершілігін дұрыс түсінбеу салдарынан көптеген қиындықтар туындайды. Қазіргі уақытта некенің заңды тіркеуден гөрі, сезімдер мен қарым-қатынасқа негізделген дүниеге айналуы көптеген жастарды шатастырып, әлеуметтік байланыстардың беріктігін төмендетеді.
Отбасылық өмірге деген дұрыс көзқарас пен түсінік қалыптастыру үшін жастарға қарым-қатынастың шынайы және тұрақты болуы үшін қажетті негізгі құндылықтарды ұғындыру қажет. Бұл құндылықтарға өзара түсіністік, құрмет, сенім, жауапкершілік пен қолдау жатады. Әрбір жас отбасын құруға қадам басар алдында, оған дайын болу керектігін түсінуі тиіс. Отбасындағы қиындықтар мен мәселелер тек екі адамның арасындағы мәселе емес, бүкіл әлеуметтік орта мен мәдениеттің әсерінен туындайды. Сондықтан, жастарға отбасы деген ұғымды тереңнен түсіндіріп, олардың психологиялық тұрғыдан дайын болуын қамтамасыз ету маңызды.
Жас отбасылардың арасында қарым-қатынастарда туындайтын қиындықтар көбінесе олардың өз-өздерін тану мен түсінуде болған кемшіліктерден пайда болады. Өзін тану, жеке тұлға ретінде қалыптасу, өзге адамдармен дұрыс қарым-қатынас орнату — бұл да отбасылық өмірге дайындықтың маңызды бөліктері. Кез келген адам отбасына кірер алдында өзінің ішкі әлемімен келісімде болуы керек. Тек сол жағдайда ғана ол өз отбасының мүшелерімен толыққанды, түсіністікке негізделген байланыс орната алады. Сондықтан жас буынға өзін-өзі тану, өз болашағын дұрыс жоспарлау да осы кездесулерде талқылануы керек.
Бұл тұрғыда, жастарға психологиялық көмек көрсету, оларға дұрыс бағыт-бағдар беру өте маңызды. Өйткені психологиялық тұрғыдан дайын болмаған адам отбасындағы қиындықтарға тап болғанда, шешім қабылдауда қиналып, стресстік жағдайларға ұшырауы мүмкін. Тіпті, кейде бұл жағдайлар неке мен отбасын сақтап қалудың орнына, керісінше, оның бұзылуына алып келуі мүмкін. Сондықтан отбасылық өмірге дайындықтың психологиялық және эмоционалдық аспектілері зор мәнге ие.
Сонымен қатар, жастарға өздеріне ғана емес, айналасындағы адамдарға да жауапкершілікпен қарауды үйрету өте маңызды. Өйткені отбасы — тек екі адам ғана емес, оның әрбір мүшесі бір-біріне жауап береді. Бұл жауапкершілік тек қаржылық немесе тұрмыстық мәселелермен шектелмейді, ол эмоциялық, психологиялық және моральдық қолдау да білдіреді. Жас отбасыларға осы жауапкершілік сезімін сіңдіру, оларды қоғамда дұрыс тұлға ретінде қалыптастыру — болашақ ұрпақтың тәрбиесі үшін өте маңызды.
«Отан — отбасынан басталады» деген дана сөз тек сөз ретінде ғана емес, оның терең философиялық мағынасы бар. Егер әрбір отбасында береке, бірлік, түсіністік пен сыйластық болса, бұл қоғамның да үйлесімді түрде дамуына ықпал етеді. Өйткені отбасылық құндылықтар негізінде қалыптасқан қоғам өз азаматтарының рухани және моральдық дамуына негізделеді. Сондықтан, жас ұрпақты отбасылық өмірге дайындау — бұл мемлекеттің әлеуметтік саясаты мен болашағын қамтамасыз ету үшін маңызды қадам.
Отбасы — мемлекеттің негізі екені сөзсіз. Алайда, осы негіздің берік болуы үшін әрбір жас адам өзінің міндеті мен жауапкершілігін түсініп, өз болашағына саналы көзқараспен қарауы қажет. Осы тұрғыда, осындай кездесулердің маңызы зор. Олар жастарға өмірдің шынайы жақтарын көрсетіп, олардың өздері үшін дұрыс шешімдер қабылдауына ықпал етеді. Тек осылайша жастар отбасын құрудағы жауапкершілікті дұрыс түсініп, өз өміріне де, қоғамға да пайдалы азамат болып шыға алады.